Bệnh rôm sảy: Nguyên nhân biểu hiện và cách điều trị
Rôm sảy là một loại bệnh da liễu tuy không đe dọa tới tính mạng nhưng lại gây cảm giác dấm dứt, khó chịu cho người bệnh. Cùng tìm hiểu tổng quan về căn bệnh rất phổ biến ở Việt Nam này.
Bệnh rôm sảy là gì?
Rôm sảy hay nhiệt gai, là những nốt ban đỏ nhỏ gây ra bởi tắc nghẽn tuyến mồ hôi hoặc tuyến mồ hội hoạt động nhiều hơn bình thường. Mồ hôi làm cho các tế bào da và vi khuẩn trên da bị tổn thương, ngăn cản và gây tắc nghẽn tuyến mồ hôi. Khi bùng nổ, chúng hình thành các nốt đỏ và có cảm giác gai, ngứa.
Nguyên nhân – Triệu chứng của bệnh rôm sảy
Nguyên nhân gây bệnh rôm sảy
Bệnh rôm sảy thường xuất hiện và phát triển sau khi tiếp xúc với điều kiện nóng, đặc biệt ở những vùng khí hậu nóng ẩm. Do đó những người mới tiếp xúc với kiểu khí hậu này cũng đặc biệt dễ bị rôm sảy.
Trẻ sơ sinh là đối tượng dễ bị rôm sảy bởi tuyến mồ hôi của trẻ chưa phát triển đầy đủ. Nhiều trẻ bị rôm sảy ngay trong tuần đầu sau khi sinh hoặc những trẻ được ủ ấm trong lồng kính, được mặc quá nhiều quần áo…
Người lớn hoạt động quá nhiều, ra nhiều mồ hôi hay những người nằm quá lâu trên giường, bề mặt da tiếp xúc liên tục với mặt giường, gây nóng, bí; người đang điều trị một loại bệnh khác phải sử dụng thuốc có tác dụng phụ…cũng có thể là nguyên nhân của bệnh rôm sảy.
Triệu chứng của bệnh rôm sảy
Các vết mẩn đỏ do rôm sảy thường biểu hiện trên cổ, ngực và nếp gấp ở khuỷu tay, khuỷu chân. Những bề mặt như lòng bàn tay, lòng bàn chân hay mặt không bị ảnh hưởng bởi bệnh rôm sảy.
Bệnh rôm sảy có thể bị kích thích bởi quần áo hay những vết trầy xước.
Xuất hiện đồng thời cùng bệnh rôm sảy là các dấu hiệu khác như:
- Đau, sưng vùng da bị ảnh hưởng và những khu vực xung quanh
- Vết đỏ kéo dài, lan rộng trên bề mặt da
- Vùng da bị rôm sảy có thể kèm mủ, chảy nước mủ
- Sưng hạch bạch huyết ở nách, háng hoặc cổ
- Sốt trên 38 độ hay ớn lạnh không rõ nguyên nhân.
Các dạng rôm sảy thường gặp
Dựa vào độ sâu của các ống mồ hôi bị tắc nghẽn mà chia ra các loại rôm sảy:
-
Rôm sảy dạng tinh thể: đây là cấp độ nhẹ nhất của bệnh rôm sảy, chỉ có các ống mồ hôi trên cùng của da bị ảnh hưởng. Đặc trưng của cấp độ này là những mụn nước, bóng nước dễvỡ. Không có hiện tượng ngứa, đau ở những nốt rôm sảy.
- Rôm sảy đỏ hay rôm sảy gai: là loại xảy ra sâu trong da. Vùng da bị ảnh hưởng xuất hiện những nốt mụn đỏ, cảm giác ngứa như kiến cắn. Người lớn làm việc trong điều kiện thời tiết nóng ẩm kéo dài; trẻ em từ giữa tuần thứ nhất tới tuần thứ ba sau sinh cũng có thể bị ảnh hưởng ở mức độ này.
- Rôm sảy mủ: Tương tự như viêm nang mồ hôi
-
Rôm sảy sâu: Cấp độ bệnh ảnh hưởng đến hạ bì – lớp sâu nhất của da. Mồ hôi xâm nhập vào trong da, gây nhiễm trùng và làm da có màu đỏ như da gà. Trường hợp này ít xuất hiện nhất trong bốn dạng rôm sảy.
Các vị trí thường hay xuất hiện rôm sảy
- Ở trẻ em: Rôm sảy chủ yếu ở da đầu, cổ, vai, ngực và lưng nhưng cũng có thể có thêm ở kẽ nách, háng.
- Ở người lớn: Rôm sảy phát triển ở các nếp gấp của da và những vị trí cọ sát của quần áo.
Những đối tượng nào dễ bị rôm sảy?
Bệnh rôm sảy xuất hiện ở mọi đối tượng, tuy nhiên có 2 đối tượng thường có tỷ lệ mắc cao hơn:
- Trẻ em: Do làn da vẫn còn mỏng manh, nhạy cảm.
Chi tiết về rôm sảy ở trẻ em
- Bà bầu: Do sự tăng thân nhiệt khi mang bầu, làn da ẩm ướt do không thoát được mồ hôi.
Xem thêm bài chi tiết về Rôm sảy ở bà bầu
Rôm sảy có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm gì?
Thông thường, khi da được làm mát và giữ khô thoáng, rôm sảy sẽ tự biến mất. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc đúng cách và giữ vệ sinh cẩn thận, bệnh dễ chuyển nặng, hình thành mụn mủ và nhọt, gây trầy xước và nhiễm trùng da, đồng thời dẫn đến các biến chứng dưới đây.
- Viêm da mãn tính
- Nhiễm trùng da
- Sốc phản vệ
- Nhiễm trùng huyết
Xem thêm thông tin hữu ích: Biến chứng của rôm sảy
2 Cách trị rôm sảy phổ biến nhất hiện nay
1. Điều trị bệnh rôm xảy bằng phương pháp Tây y
Trong hầu hết các trường hợp, bệnh rôm sảy sẽ tự khỏi trong vài ngày nếu vùng da bị ảnh hưởng được giữ mát và khô thoáng. Phương pháp làm mát da đơn giản nhất là tắm bằng nước lạnh, sử dụng điều hòa, ngủ trên chiếu làm từ chất liệu thoáng mát như tre, trúc…
Ngoài ra, các loại kem dưỡng da có chứa Calamine hay kem Hydrocotisone cũng có thể làm giảm ngứa và kích ứng trên những vùng da bị rôm sảy. Nếu vùng da bị tổn thương không có dấu hiệu thuyên giảm, chuyển sang mức độ nhiễm trùng nặng hơn, bị vỡ mụn mủ…thì người bệnh cần tới ngay cơ sở y tế để khám chữa bệnh.
Vùng da rôm sảy bị phát ban, mẩn đỏ, bị nhiễm trùng và xước da thì bác sĩ sẽ kê đơn có thuốc kháng sinh để ngăn ngừa khả năng vi khuẩn, vi rút xâm nhập qua vết thương, gây nên những biến chứng khác.
Hiện tượng mất nước ở những người bị rôm sảy có thể điều trị bằng cách truyền tĩnh mạch, đặc biệt nếu có hiện tượng nôn.
Chi tiết các loại Thuốc trị rôm sảy cho bé
2. Điều trị bệnh rôm xảy bằng bài thuốc Đông y
Bệnh rôm sảy có thể điều trị khỏi tại nhà nhờ các bài thuốc Đông y như sau:
Mướp đắng
Mướp đăng hay còn gọi là khổ qua, một loại quả thuộc họ bầu. Trong mướp đắng có nhiều vitamin C và khoáng chất như Protein, Lipid, Cacbonhydrat, Kali, Magie và sắt. Theo Đông y, mướp đắng có vị đắng, tính lạnh, tác dụng giải nhiệt, trừ độc, tiêu viêm.
Y học hiện đại cũng cho rằng mướp đắng có tác dụng diệt khuẩn và diệt vi rút; hỗ trợ đắc lực cho việc điều trị bệnh rôm sảy. Lượng vitamin C trong mướp đắng có thể giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể và ngăn ngừa viêm nhiễm.
Dùng 2 quả mướp đắng, rửa sạch rồi say nhuyễn, lấy miếng vải sạch buộc lại rồi đun sôi. Dùng nước này tắm hằng ngày, mỗi ngày 2 đến 3 lần sẽ thấy các nốt rôm sảy lặn đi dần dần.
Chi tiết cách trị rôm sảy bằng mướp đắng
Video hướng dẫn làm nước mướp đắng trị rôm sảy
Lá trà xanh
Từ lâu đây đã là thức uống quen thuộc với người Việt Nam. Theo y học cổ truyền, trong lá trà có vị đắng, tính mát, vào kinh can có công dụng giải nhiệt, lợi tiểu, chống mụn nhọt, rôm sảy.
Theo nghiên cứu khoa học, trong lá trà có L-theanin, một loại axit amin tự do; Tanin, Flavonol và các vitamin khác như A, B2, B3, B5…có tác dụng tiêu diệt vi rút, vi khuẩn và làm giảm triệu chứng sưng, viêm.
Dùng lá trà xanh chữa bệnh rôm sảy bằng cách lấy lá trà tươi pha với nước nóng, uống hằng ngày kết hợp cùng tắm nước lá trà.
Chi tiết : Cách trị rôm sảy bằng lá trà xanh
Video hướng dẫn trị rôm sảy bằng lá trà xanh
Bột sắn dây, rau má
Bột sắn dây có vị ngọt, mát, tính bình, khi đi vào kinh tỳ, vị, phế, hay bàng quang có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu. Bột sắn dây có tác dụng làm giảm hiện tượng mụn nhọt, rôm sảy do nóng trong cơ thể hay tác nhân bên ngoài gây ra.
Rau má có tính mát, chứa nhiều vitamin và chất xơ cũng như các vi chất như Magie, Sắt…Theo Đông y, rau má được gọi là tích tuyết thảo, vị đắng, tính hàn, có tác dụng tiêu viêm, giải nhiệt, đặc biệt hiệu quả trong việc chữa các bệnh về gan, tim mạch và rôm sảy.
Kết hợp hai vị thuốc nam này với nhau, ta có được bài thuốc chữa rôm sảy cực kỳ hiệu nghiệm. Rau má rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước rồi hòa cùng bột sắn dây uống hằng ngày; có thể cho thêm chút đường cho vừa miệng.
Cây sài đất
Sài đất có tên khoa học là Wedelia Chinensis, họ cúc. Sài đất là loại cây mọc dại, có tính mát, vị đắng, hơi mặn, tác dụng giải độc, tiêu viêm rất hiệu quả nên thường được dân gian sử dụng chữa viêm da, mụn nhọt, rôm sảy, chốc đầu…
Dùng cây sài đất tươi hoặc khô, đem nấu nước tắm hằng ngày có thể làm giảm các triệu chứng hoặc điều trị dứt điểm bệnh rôm sảy. Nếu muốn tăng hiệu quả điều trị, người bệnh có thể giã cây sài đất tươi rồi đắp lên vùng da bị rôm sảy.
Lá trầu không
Theo Đông y, lá trầu không có vị cay, tính ấm, có tác dụng hạ khí, chỉ khái, tiêu viêm, sát khuẩn.
Phân tích trên cơ sở y học hiện đại đã cho thấy trong lá trầu không có nhiều hợp chất quý như: eugenol, chavicol, allycatechol, cadinen, tanin…cùng nhiều axit amin khác.
Dùng lá trầu không nấu nước tắm hoặc giã lá trầu tươi đắp lên vùng bị rôm xảy, các nốt ban đỏ, mụn nhọt sẽ tiêu biến dần.
Xem thêm các cách trị rôm sảy
Phòng tránh bệnh rôm sảy
-
Để tránh bị rôm sảy, hãy tránh những tình huống có thể dẫn đến chảy mồ hôi nhiều chẳng hạn như: hoạt động thể thao quá sức hay lao động nặng dưới trời nắng nóng…
- Trong thời tiết nóng bức, hãy sử dụng quạt, điều hòa và tắm nước lạnh để làm mát cơ thể, giữ cho da luôn khô thoáng.
- Mặc quần áo nhẹ, mỏng và thoáng, chất liệu mềm, mát, nhẹ như lanh, lụa…Tránh những chất liệu nóng, gây bí, khó thấm mồ hôi như polyester.
- Tắm với xà phòng được làm từ các chất tự nhiên, không gây kích ứng cho da. Sau khi tắm, hãy để cho da tự khô thay vì dùng khăn lau
- Tránh sử dụng các loại mỹ phẩm, kem bôi, thuốc mỡ có thành phần chứa dầu hay dầu khoáng vì chúng có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông, khiến mồ hôi không thoát ra được.
-
Tăng cường những thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất trong rau quả; nhất là những thực phẩm có tác dụng thanh nhiệt, giải độc như: đỗ đen, cam, táo, rau xanh…
Xem thêm: Trẻ bị rôm sảy nên ăn gì?
Da cháu bị nổi các mụt trắng, hơi trong suốt ở da, khắp cơ thể khi cháu nóng. Mỗi lần nổi thì cảm giác như kim châm ở chỗ đó. Cho cháu hỏi là cháu bị bệnh gì? Và cách chữa lun ạ. Cháu cảm ơn