Ung thư da tế bào đáy là gì? Nguyên nhân và cách điều trị bệnh

75% các ca ung thư da là ung thư tế bào đáy. Vậy, ung thư da tế bào đáy là bệnh gì? Nguyên nhân nào gây ra bệnh? Các triệu chứng của bệnh là gì? Bệnh có thể chữa trị dứt điểm không và điều trị theo cách nào? Camnangbenhdalieu sẽ cung cấp cho bạn câu trả lời trong bài viết sau đây.

>> 11 dấu hiệu nhỏ cảnh báo bệnh ung thư da quái ác bạn không nên bỏ qua!

>> Có phải là “dấu chấm hết” cho cuộc đời khi bạn bị mắc bệnh ung thư da?

Ung thư da tế bào đáy là gì?

Ung thư da tế bào đáy (Basal cell carcinoma – BCC) là loại u ác tính gồm những tế bào giống với những tế bào ở lớp đáy của thượng bì. Đây là loại bệnh viêm da hay gặp nhất, chiếm khoảng 75% các loại ung thư da. Bệnh thường gặp ở người trên 50 tuổi.

Các chuyên gia vẫn chưa tìm ra được nguồn gốc thực sự của ung thư tế bào đáy. Tuy nhiên, người ta thấy có sự giống nhau về hình thái và miễn dịch giữa các tế bào của ung thư da tế bào đáy và các tế bào lớp ngoài cùng của nang lông. Chính vì vậy, nhiều tác giả cho rằng ung thư biểu mô đáy xuất phát từ nang lông.

Ung thư da tế bào đáy

Ung thư da tế bào đáy

Phân biệt các dạng ung thư da tế bào đáy

Ung thư da tế bào đáy có 5 thể khác nhau:

Thể U

  • Là thể hay gặp nhất trong các thể của BCC.
  • Thể này chủ yếu gặp ở vùng đầu, cổ và nửa trên lưng.
  • Biểu hiện lâm sàng: Thường bắt đầu là u kích thước từ 1 đến vài cm; mật độ chắc, trên có giãn mạch; không ngứa, không đau; tiến triển chậm lan ra xung quanh; có thể có thâm nhiễm, loét, dễ chảy máu, đóng vảy tiết đen; bờ nổi cao với các sẩn bóng, chắc được gọi là “hạt ngọc ung thư”.
  • Hình ảnh mô bệnh học biểu hiện lớp thượng bì bị phá hủy. Các tế bào ung thư có nhân sẫm màu, hình bầu dục sắp xếp thành khối, giới hạn rõ, được bao bọc xung quanh là các bó xơ.

Thể nông

  • Vị trí thường gặp ở vùng thân và ít có xu hướng xâm lấn.
  • Biểu hiện: Tổn thương rát hoặc sẩn màu hồng hoặc đỏ nâu; có vảy da; trung tâm tổn thương thường lành. Bờ hơi nổi cao giống như sợi chỉ.
  • Trên tiêu bản mô bệnh học, các tế bào ung thư khu trú ở thượng bì, có thể xâm lấn xuống trung bì nông.

Hình ảnh mô bệnh học ung thư da tế bào đáy

Hình ảnh mô bệnh học ung thư da tế bào đáy

Thể xơ

  • Thường gặp ở vùng mũi hoặc trán.
  • Biểu hiện là thương tổn bằng phẳng so với bề mặt da, đôi khi thành sẹo lõm; thâm nhiễm, trên có các mạch máu giãn, giới hạn không rõ ràng với da lành.
  • Thể này có tỉ lệ tái phát rất cao sau điều trị.
  • Hình ảnh mô bệnh học cho thấy các tế bào ung thư sẫm màu xen kẽ các tế bào xơ, giới hạn không rõ, đôi khi xâm lấn sâu xuống trung bì sâu.

Các thể trên đây điều có thể loét hoặc tăng sắc tố.

Thể loét

  • Thể loét rất thường gặp. Tình trạng loét trong ung thư da tế bào đáy không phụ thuộc vào kích thước khối u.
  • Loét thường ở giữa tổn thương, bờ không đều, nham nhở, đáy bẩn, trên có vảy tiết màu nâu đen và dễ chảy máu. Vết loét thường rất lâu lành, có thể tiến triển lành tạo sẹo gây co kéo đôi khi làm biến dạng các hốc tự nhiên như miệng, mũi, mắt…

Thể tăng sắc tố

  • Thể tăng sắc tố cũng rất thường gặp. Đôi khi rất khó chẩn đoán với ung thư tế bào hắc tố.
  • Trong ung thư tế bào đáy thường có màu đen đồng nhất xen kẽ với các vảy tiết màu đen hoặc các u nhỏ giống hạt ngọc trai.

Ung thư da tế bào đáy

Ung thư da tế bào đáy

Triệu chứng của ung thư da tế bào đáy

Các triệu chứng lâm sàng bao gồm:

  • Tổn thương u: Thường là các u kích thước từ 1 đến vài cm, mật độ chắc, bóng, trên có giãn mạch, không ngứa, không đau, tiến triển chậm có thể có loét.
  • Tổn thương xơ hóa: Thường gặp ở vùng mũi hoặc trán, các tổn thương khá bằng phẳng so với mặt da, đôi khi lõm lại thành sẹo, thâm nhiễm, trên có các mạch máu giãn, giới hạn không rõ ràng với vùng da lành.
  • Tổn thương nông dạng Paget: Thường gặp ở phần thân mình. Các tổn thương bằng phẳng, trên có vảy, giới hạn rõ, tiến triển chậm.
  • Các thương tổn xuất hiện loét lâu lành, trên có vảy tiết đen hoặc tổ chức hoại tử.
  • Có hiện tượng tăng sắc tố: Thường có màu nâu đen rất dễ nhầm với hiện tượng tăng sắc tố trong ung thư tế bào hắc tố.
  • Hạch vùng có thể to, xâm nhiễm ít hoặc không di động.

Ung thư da tế bào đáy

Các triệu chứng của bệnh ung thư da tế bào đáy

Nguyên nhân gây ung thư da tế bào đáy

Hiện tại chưa tìm ra nguyên nhân trực tiếp gây ung thư da tế bào đáy. Tuy nhiên, các chuyên gia đã chỉ ra những yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư tế bào đáy, bao gồm:

  • Tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời
  • Da mỏng, da trắng hoặc làn da đã từng bị cháy nắng
  • Yếu tố giới tính: Đàn ông có khả năng mắc ung thư tế bào đáy nhiều hơn phụ nữ
  • Yếu tố độ tuổi: 80% các ca ung thư tế bào đáy là ở những người trên 50 tuổi.
  • Gia đình có người mắc ung thư da
  • Do hệ miễn dịch suy yếu, hoặc sử dụng các loại thuốc ức chế hệ miễn dịch

Chẩn đoán bệnh ung thư da tế bào đáy

Chẩn đoán xác định ung thư da tế bào đáy chủ yếu dựa vào: Triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng

Xét nghiệm mô bệnh học sẽ được tiến hành cho tất cả các bệnh nhân: Nhuộm Hematoxyline – Eosine (HE).

  • Xác định các tế bào ác tính: Bào tương bắt màu kiềm, nhân quái, nhân chia. Tập trung thành khối, xung quanh được bao quanh tổ chức xơ, phá vỡ cấu trúc của thượng bì và màng đáy.
  • Xác định mức độ biệt hóa.
  • Mức độ xâm lấn xuống trung bì.
  • Mức độ loét.
  • Các xét nghiệm phát hiện di căn: XQ, CTscan, Petscan.

Ung thư da tế bào đáy

Ảnh chụp cắt lớp tế bào da

Điều trị bệnh ung thư da tế bào đáy như thế nào?

Điều trị ung thư da tế bào đáy bao gồm loại bỏ tổ chức ung thư và tạo hình cho tổ chức bị khuyết thiếu.

Loại bỏ tổ chức ung thư

Có nhiều phương pháp khác nhau để loại bỏ tổ chức ung thư tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể của từng bệnh nhân và điều kiện trang thiết bị.

  • Phẫu thuật cắt bỏ rộng thương tổn: Đây là biện pháp được chỉ định nhiều nhất, đường rạch da cách bờ tổn thương từ 0.3 – 0.5 cm.
  • Phẫu thuật Mohs: Là phương pháp điều trị ung thư da cho kết quả tốt. Tổ chức u được cắt bỏ từng lớp và được kiểm tra bằng kính hiển vi. Tuy nhiên, phẫu thuật Mohs đòi hỏi các trang thiết bị hiện đại. Bệnh nhân phải trải qua nhiều lần phẫu thuật, tốn kém về thời gian và kinh phí.
  • Ngoài ra còn có thể áp dụng các biện pháp điều trị khác như phẫu thuật lạnh (Cryosurgery), bốc bay tổ chức bằng laser CO2, tia xạ, quang tuyến liệu pháp, hoặc dùng quang hóa trị liệu (photochemotherapy). Các biện pháp này thường được chỉ định trong các trường hợp bệnh nhân có tuổi, thể trạng kém, mắc một số bệnh mạn tính không có chỉ định phẫu thuật cắt bỏ tương tổn.

Ung thư da tế bào đáy

Ung thư da tế bào đáy hoàn toàn có thể điều trị nếu được phát hiện sớm

Phẫu thuật tạo hình khuyết tổ chức

  • Phẫu thuật tạo hình phủ tổn khuyết sử dụng các vạt da tại chỗ hoặc từ xa, ghép da dày toàn bộ hay ghép da xẻ đôi.
  • Lành sẹo tự nhiên: Trường hợp thương tổn nhỏ ở một số vị trí đặc biệt như ở mũi, góc mắt… hoặc thể trạng bệnh nhân quá yếu không thể phẫu thuật tạo hình khuyết tổ chức, sau khi cắt bỏ tổ chức ung thư, tiến hành thay băng hàng ngày để tổn khuyết lên tổ chức hạt và tự lành sẹo.

Cách phòng bệnh ung thư da tế bào đáy

Người bệnh nên phòng tránh bệnh ung thư da tế bào đáy theo các cách dưới đây:

  • Tránh ánh nắng mặt trời bằng cách: mặc quần áo dài tay, mang mũ rộng vành, sử dụng kem chống nắng đúng quy cách.
  • Chẩn đoán và điều trị sớm các ung thư tế bào đáy mới xuất hiện.
  • Khám định kỳ 1 – 2 lần/ năm để phát hiện tình trạng tái phát hoặc các tổn thương ung thư mới ở các đối tượng có nguy cơ cao như nông dân, ngư dân, công nhân các nông lâm trường…

Ung thư da tế bào đáy tiến triển chậm, tổn thương có thể lan rộng, xâm lấn tổ chức xung quanh gây biến dạng và làm rối loạn chức năng của một số cơ quan bộ phận như mũi, miệng và mắt. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời cắt bỏ rộng tổn thương thì tiên lượng của bệnh khá tốt.

Xem thêm: Tất tần tật những điều bạn cần biết về bệnh ung thư da

HỮU ÍCH:

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

messenger
zalo