Hiểu hơn về bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh

Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh là gì?

Bệnh vàng da (Jaundice) ở trẻ sơ sinh là một bệnh phổ biến, đúng như tên gọi, nó gây vàng da và vàng mắt. nguyên nhân gây vàng da do trẻ có bilirubin cao, đây là một sắc tố vàng da cam, là chất thải của sự vỡ hồng cầu bình thường trong máu. Ở trẻ thiếu nhiên và người lớn, bilirubin đi qua gan và cuối cùng ra khỏi cơ thể, tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh, gan phát triển chưa đầy đủ để loại bỏ bilirubin.

Các triệu chứng của vàng da ở trẻ sơ sinh

Dấu hiệu đầu tiên của vàng da là da và mắt của trẻ bị vàng. Hiện tượng này có thể bắt đầu trong vòng 2-4 ngày sau khi sinh. Bệnh xuất hiện ở mặt trước khi lan khắp cơ thể. Mức bilirubin thường cao nhất từ ​​3 đến 7 ngày sau khi sinh.

Các nhận biết: Dùng một ngón tay ép nhẹ vào da của em bé, nếu vùng da trở nên vàng thì đó có thể là dấu hiệu của vàng da.

Biến chứng của bệnh vàng da

Hầu hết các trường hợp bệnh vàng da sơ sinh sẽ tự mất khi trẻ bắt đầu biết ăn, gan phát triển hoàn chỉnh và loại bỏ bilirubin ra khỏi cơ thể.

Nhiều trường hợp vàng da sẽ biến mất trong vòng 2-3 tuần, nếu kéo dài hơn 3 tuần cần được điều trị. Ngoài ra, nếu nồng độ bilirubin ở mức cao trẻ có nguy cơ bị điếc, bại não hoặc các dạng tổn thương não khác.

Đây là lý do Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến cáo tất cả trẻ sơ sinh phải được kiểm tra bệnh da ít nhất trong 8-12 giờ hoặc một vài ngày trước khi xuất viện.

Nguyên nhân gây vàng da ở trẻ sơ sinh là gì?

Một số trẻ sơ sinh có nguy cơ bị vàng da cao:

• Trẻ sơ sinh sinh non tháng, sinh trước 37 tuần.

• Trẻ sơ sinh không được bú sữa mẹ sau khi sinh mà phải bú sữa bột.

• Trẻ sơ sinh có nhóm máu không phù hợp với nhóm máu của mẹ. Những bé này tích tụ các kháng thể có thể phá hủy các tế bào hồng cầu và làm tăng mức bilirubin một cách đột ngột.

Các nguyên nhân khác có thể gây vàng da ở trẻ sơ sinh gồm:

• Bị chảy máu nội tạng hoặc bầm tím sau khi sinh.
• Mắc vấn đề về gan.
• Bị nhiễm trùng
• Thiếu enzyme
• Gặp bất thường trong hồng cầu.

Khi nào cần tìm đến bác sĩ

Hầu hết các trường hợp vàng da không nguy hiểm, tuy nhiên, bệnh vàng da là biểu hiện của một bệnh lý đang tiềm ẩn. Bệnh nguy hiểm khi bilirubin đi vào não, có thể gây tổn thương não vĩnh viễn. Hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ khi gặp các triệu chứng sau:

• Bệnh vàng da da lây lan toàn thân
• Bé sốt trên 38 độ C
• Màu vàng đậm hơn theo thời gian
• Trẻ biếng ăn, có dấu hiệu lơ đãng hoặc hôn mê, mê sảng.

Xem video Dấu hiệu nhận biết bệnh vàng da trẻ sơ sinh:

Bệnh vàng da được chuẩn đoán thế nào?

Hầu hết các bà mẹ và trẻ sơ sinh được xuất viện sau 72 giờ sinh, vì thế, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đến khám lại sau 1-2 ngày sau khi xuất viện. Lý do là vì nồng độ bilirubin cao nhất từ ​​3 đến 7 ngày sau sinh.

Ngoài triệu chứng vàng da có thể nhìn bằng mắt thường, trẻ có thể cần thêm các xét nghiệm khác để xác định độ nghiêm trọng của bệnh.

Trẻ bị vàng da trong 24 giờ đầu tiên sau khi sinh được đo nồng độ bilirubin ngay lập tức, thông qua kiểm tra da hoặc xét nghiệm máu.

Các xét nghiệm bổ sung bao gồm:

• Xét nghiệm máu
• Kiểm tra nhóm máu
• Kiểm tra sự không tương tích của yếu tố Rph
• Thử nghiệm Coombs

Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh được điều trị như thế nào?

• Bệnh vàng da nhẹ thường tự hết khi gan của trẻ bắt đầu hoàn thiện. Trường hợp này chỉ cần cho trẻ bú nhiều ( từ 8-12 lần/ngày) để giúp trẻ loại bỏ bilirubin ra khỏi cơ thể.

• Trong trường hợp vàng da nghiêm trọng cần điều trị bằng các phương pháp khác tùy mức độ. Trong đó liệu pháp bằng quang tuyến là phương pháp điều trị thông thường và có hiệu quả cao.

Phương pháp này sử dụng ánh sáng để phá vỡ bilirubin trong cơ thể của em bé. Trẻ sẽ được đặt lên một chiếc nôi, đeo kính và mặc tã đặc biệt và nằm dưới ánh sáng màu xanh. Phía dưới được đặt một tấm chăn bằng sợi quang.

• Nghiêm trọng nhất có thể cần phải truyền máu. Việc truyền máu giúp thay thế máu cũ bằng những hồng cầu khỏe mạnh. Từ đó làm tăng số tế bào hồng cầu của bé và làm giảm mức bilirubin.

Có thể ngăn ngừa bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh hay không?

Không có cách nào có thể ngăn chặn bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh. Trong quá trình mang thai, và sau sinh cả mẹ và bé sẽ được kiểm tra độ tương thích của nhóm máu để loại trừ khả năng trẻ bị vàng da do lý do không tương thích nhóm máu.

Nếu trẻ bị vàng da, có nhiều cách để ngăn ngừa tình trạng nặng hơn như sau:

• Đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ thông qua sữa mẹ. Cho bé bú từ 8 đến 12 lần một ngày trong vài ngày đầu. Điều này đảm bảo rằng trẻ không bị mất nước và giúp bilirubin ra khỏi cơ thể nhanh hơn.

• Nếu mẹ chưa có sữa mẹ hãy cho cho trẻ uống sữa 35g -70gr sữa bột cách nhau 2-3 giờ, trong 1 tuần đầu. Trẻ sinh non tháng có thể uống ít hơn.

• Nếu trẻ ngủ nhiều, không thức dậy ít hơn 8 lần/24 giờ, hãy nói với bác sĩ để kiểm tra.

Hãy theo dõi cẩn thận trẻ trong 5 ngày đầu tiên chào đời, nếu nhận thấy những triệu chứng của bệnh vàng da nên đến khám và chữa trị tại bệnh viện.