Bệnh mề đay cấp tính: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
Nổi mề đay cấp tính, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị mề đay cấp tính như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.
Bài nên đọc:
>> Nổi mề đay có nguy hiểm không? – Những biến chứng “đáng sợ” không thể bỏ qua
>> Dị ứng nổi mề đay kiêng gì? Cách phòng tránh dị ứng nổi mề đay
Theo tài liệu Hướng dẫn, chẩn đoán và cách điều trị bệnh Da liễu (Bộ Y tế, 2015), mề đay là phản ứng của mao mạch trên da với các yếu tố khác nhau gây phù cấp hoặc mạn tính ở trung bình.
Trong đó mề đay cấp tính là phản ứng tức thì xảy ra trong 24 giờ và có thể kéo dài đến 6 tuần. Mề đay tồn tại sau 6 tuần là mề đay mãn tính.
Triệu chứng bệnh mề đay cấp tính
Theo PGS.TS. Nguyễn Văn Đoàn (Bệnh viện Bạch Mai), mề đay cấp tính chủ yếu xuất hiện ở những bệnh nhân có yếu tố cơ địa và phổ biến ở trẻ em. Các biểu hiện mày đay xuất hiện trong hoàn cảnh có liên quan đến các dị nguyên nhất định hoặc nhiễm virút.
Triệu chứng lâm sàng đặc trưng:
-
Sẩn phù
Kích thước to nhỏ khác nhau. Sẩn phù hơi nổi cao trên mặt da, màu sắc hơi đỏ hoặc nhợt nhạt hơn vùng da xung quanh. Các sẩn, mảng sẩn thay đổi nhanh chóng, xuất hiện nhanh, mất đi nhanh.
-
Ngứa
Đa số các trường hợp bị mày đau rất ngứa, càng gãi càng ngứa và làm nổi thêm các sẩn khác.
Nếu ở những vùng tổ chức lỏng lẻo như mi mắt, môi, sinh dục ngoài…các ban đỏ, sẩn phù xuất hiện đột ngột làm sưng to cả một vùng còn gọi là phù mạch và phù Quincke. Nếu phù Quincke ở thanh quản hay ống tiêu hóa sẽ gây nên bệnh lí nặng như khó thở nặng, đi ngoài phân lỏng, đau bụng quặn, tụt huyết áp, rối loạn tim mạch hay sốc phản vệ thực sự.
Một số triệu chứng mề đay cấp tính thường gặp:
-
Mày đay dị ứng
Sau khi tiếp xúc với dị nguyên như thức ăn, thuốc (từ vài phút đến 1 ngày), người bệnh thấy nóng bừng, ngứa, càng gãi càng làm sẩn phù to nhanh. Những sẩn phù có màu hồng hoặc đỏ, đường kính từ vài milimet đến vài centimet. Có cảm giác râm ran một vài chỗ trên da như côn trùng đốt.
Ở một số trường hợp, các triệu chứng có thể kèm theo như khó thở, đau bụng, đau khớp, chóng mặt, buồn nôn, sốt cao.
-
Mày đay tiếp xúc
Sau khi tiếp xúc với hóa chất, mỹ phẩm có thể gây nổi mề đay tại chỗ như đỏ da, sẩn ngứa nhưng thường nhẹ.
-
Mề đay do côn trùng (muỗi, mòng, bọ chét, sâu róm…)
Triệu chứng là những dát đỏ, sẩn tụ thành từng đá, chủ yếu ở những vùng da trần, đặc biệt là tay, chân và vùng đầu, mặt, cổ, rất ngứa, thường gãi trầy xước.
-
Mề đay vật lý
Triệu chứng đặc trưng là những dát sẩn xảy ra sau một tác nhân vật lý nào đó như lạnh quá, nóng quá, mặc quần áo bó sát…
Nguyên nhân gây mề đay cấp tính
Bệnh mày đay là một bệnh dễ nhận biết nhưng rất khó để tìm được nguyên nhân chính xác do căn nguyên gây bệnh mày đay rất phức tạp. Có nhiều trường hợp trên cùng một bệnh nhân có nhiều căn nguyên cùng kết hợp. Dưới đây là một số căn nguyên thường gặp:
May đay thông thường
Do dị ứng thức ăn, dị ứng thuốc, do nọc độc côn trùng, do tác nhân đường hô hấp, do nhiễm trùng, nhiễm virút, tiếp xúc với chất hữu cơ, hóa học…
Mày đay vật lý
Có thể do chứng da vẽ nổi, vận động xúc cảm khi mệt nhọc, gắng sức, stress, nhưng, cũng có thể do quá lạnh, quá nóng hoặc do ánh sáng mặt trời.
Xem thêm: Mề đay mãn tính: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
Cách trị bệnh mề đay cấp tính
Theo Bác sĩ Nguyễn Văn Đoàn, nhiều bệnh nhân mày đay cấp có thể tự khỏi mà không cần đến bác sĩ vì bệnh đến và đi rất nhanh. Và theo tài liệu Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị Da liễu, điều trị mày đay cấp tính quan trọng là xác định và loại bỏ dị nguyên gây bệnh, tránh tiếp xúc lại với dị nguyên.
Bệnh nhân có thể tự chăm sóc tại nhà với những lưu ý sau:
- Dừng tất cả các loại thuốc, thực phẩm nghi ngờ gây dị ứng.
- Hạn chế gãi, chà xát mạnh trên da.
- Có thể áp lạnh, tắm lạnh, tránh tắm nóng (không áp dụng cho 2 trường hợp bị mày đay do nóng, lạnh).
- Tránh ánh sáng trực tiếp từ mặt trời.
- Tẩy giun sán, chống táo bón.
- Mặc quần áo cotton nhẹ, vừa vặn.
- Tránh các hoạt động nặng, gây mồ hôi.
- Cố gắng nghỉ ngơi, giảm stress.
Điều trị cụ thể:
- Trường hợp nhẹ: Dùng kháng histamin H1 như Loratadin (Clarytin), Cetirizin (Zyrtec), Acrivastin (Semplex).
- Trường hợp nặng: Phối hợp kháng histamin H1 với corticoid.
Corticoid (dạng uống hay tiêm) chỉ nên dùng trong điều trị cấp tính nặng, phù thanh quản và một số trường hợp mày đay do viêm mạch, do áp lục không đáp ứng với các thuốc kháng histamin thông thường.
Epinephrin (adrenalin) kết hợp kháng histamin liều cao: được chỉ định khi có phù mạch cấp tính.
Có thể phối hợp kháng histamin H1 với kháng histamin H2.
Một số lưu ý trong cách điều trị mề đay cấp tính
– Ăn hạn chế số lượng đường để tránh dây thần kinh ngoài biên bị kích thích.
– Nếu thấy các đám sẩn mụn trên da xuất hiện rịn nước thì giảm dùng những món như súp, canh, bún nấu và hạn chế lượng nước uống vào.
– Những loại thực phẩm, gia vị có tính kích thích dị ứng, ngứa da cũng cần phải bỏ như tiêu, nước trà, cà phê, ớt, tiêu, bia hay rượu, nước ngọt,…
– Không chọn ăn những món ướp nhiều gia vị, thức ăn đông lạnh, thức ăn đóng hộp, thức ăn chế biến sẵn vì chúng thường chứa nhiều chất phụ gia gây ngứa da.
Xem video PGS.TS Phạm Văn Hiển (Nguyên Giám đốc BV Da liễu Trung ương) chia sẻ về bệnh ngứa nổi mề đay:
Mề đay cấp tính sẽ tự hết trong thời gian ngắn, tuy nhiên, khi có triệu chứng phù môi, sưng mặt hoặc khó thở phải đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.
Bài tham khảo: 4 Cách chữa mề đay bằng lá tía tô – Giảm ngay mẩn ngứa, khó chịu chỉ với vài nghìn lẻ
XEM THÊM
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!